“Fëmija im kupton por nuk flet” Çfarë duhet pasur kujdes? Nga Igresa Duka, logopede

Kjo është një fjali që kam dëgjuar shpesh nga prindërit që e sollën fëmijën e tyre për një vlerësim të të folurit dhe gjuhës.

Ndërsa në shumicën e rasteve kjo ishte e vërtetë (fëmija e kuptonte në një nivel të përshtatshëm për moshën), kishte disa fëmijë që në fakt nuk e kuptonin se çfarë duhet të kishin. Ka fëmijë që janë të vërtetë “folës  te vonë”, që do të thotë se ata po zhvillohen siç pritej në çdo fushë, përveç gjuhës shprehëse (gjuha e folur).
Por ka nga ata që e kanë të vështirë të kuptojnë dhe kanë mashtruar prindërit e tyre, duke i bërë ata të mendojnë se në të vërtetë kuptojnë më shume . Kur them “i mashtruar” nuk dua të them që fëmija juaj po e bën këtë qëllimisht. Përkundrazi, ata po përdorin strategji  që i ndihmojnë ata të përshtaten me mjedisin e tyre.
Si disa fëmijë “mashtrojnë” të rriturit përreth tyre:
1-Të bërit e një zgjedhjeje
Kur i jepet një zgjedhje, fëmija merr një nga artikujt e ofruar, pavarësisht nëse dëshiron apo jo. Kjo e shtyn prindin të besojë se fëmija e ka kuptuar dhe ka bërë një zgjedhje. Për të parë nëse fëmija juaj mund të bëjë vërtet një zgjedhje, kushtojini vëmendje formulimit tuaj. Shumë fëmijë do të zgjedhin fjalën e fundit në listën e zgjedhjeve. Prandaj, sigurohuni që të ndërroni renditjen e zgjedhjeve. Për shembull, “a doni kos apo luleshtrydhe? Fëmija mund të thotë luleshtrydhe sepse është fjala e fundit që ka dëgjuar. Nëse do të thonit “a doni luleshtrydhe apo kos?” dhe tani ata zgjedhin kos, atëherë kjo është padyshim ajo që po ndodh.
2-Provoni të zgjidhni midis një artikulli jo të preferuar dhe një artikulli të preferuar
Nëse fëmija juaj zgjedh artikullin e preferuar (pavarësisht renditjes së prezantimit), atëherë ai është në gjendje të kuptojë dhe të bëjë një zgjedhje. Por sigurohuni që artikujt të paraqiten verbalisht. Nëse i tregoni fëmijës suaj 2 artikuj, ai lehtë do të jetë në gjendje të zgjedhë atë që dëshiron në të vërtetë. Në këtë skenar ju po vlerësoni aftësinë e fëmijës suaj për të kuptuar fjalët e folura.
3-Vëmendje e përbashkët
Vëmendja e përbashkët është në thelb ndarja e vëmendjes. Një shembull është kur një prind shikon një objekt dhe fëmija ose foshnja kthehet për të parë të njëjtin objekt. Në seancat e terapisë, kur do të kërkoja një artikull specifik nga një fëmijë, gjithmonë do të sigurohesha që të MOS shikoja atë që doja që fëmija të më jepte. Nëse do të thosha “ma jep makinën” duke parë makinën dhe jo topin, për shembull, fëmija me shumë mundësi do të ma kishte dhënë makinën sepse ky është artikulli që po shikoja.

4-Ndjekja e rutinave
Prindërit shpesh supozojnë se fëmija i tyre është në gjendje të ndjekë udhëzimet, sepse mësuesi i fëmijës nuk ka shqetësime në shkollë (në këtë shembull i referohem parashkollorëve ose kopshteve). Megjithatë, fëmijët janë mjaft të mirë në ndjekjen e asaj që është duke bërë pjesa tjetër e grupit.
Le të themi se mësuesi thotë “është koha për të pastruar dhe më pas për t’u ulur në tapet”, fëmija me vështirësi të të kuptuarit zakonisht do të presë dhe do të shohë se çfarë po bëjnë të tjerët dhe më pas do ta ndjekë. Në shtëpi kjo mund të ndodhë kur një fëmijë e di se çfarë të presë. Prindërit gjithashtu shpesh përdorin gjeste pa e kuptuar fare.
5-Përdorni një objekt për atë që është menduar të përdoret
Babai thotë “më hidh topin” dhe fëmija e hedh topin. Sigurisht që duket sikur fëmija sapo ka ndjekur një drejtim. Por, kjo është ajo që bëni me një top, ju e hidhni atë. Nëse babai do të kishte thënë “uluni në top”, kjo mund të kishte qenë një histori tjetër.
6-Parafjalët në drejtime
Shumë herë do të pyesja një prind për kuptimin e fëmijës së tyre për parafjalët e hershme (brenda , jashtë ) dhe ata më thoshin se nuk kanë shqetësime pasi fëmija i tyre ndjek udhëzimet që përmbajnë këto fjalë në shtëpi. Kur kërkoja një shembull, shpesh merrja një përgjigje si “ai i hedh pecetat e pista në plehra kur pyetet”. Kjo është e mrekullueshme, por është gjithashtu ajo që bëni me një pecetë të ndotur. Nëse do t’i thonit fëmijës “hidhe pecetën e papastër nën kosh” a do ta bënte fëmija këtë?
Në seancat e mia të terapisë së të folurit, shpesh fëmija nuk mund të parashikojë se çfarë mund t’i kërkoj të bëjnë. Për shembull  për të kontrolluar kuptimin e vërtetë, do të kisha disa blloqe rreth një kutie, si dhe 2-3 blloqe në kuti. Pastaj do t’i thosha fëmijës “nxirre një bllok nga kutia”. Shumë herë fëmija merrte të gjitha blloqet që ishin vendosur rreth kutisë dhe i fuste të gjitha brenda. Prindërit më shikonin të hutuar ndërsa mendonin se fëmija i tyre i kuptonte këto fjalë.
Shanset janë që kur thoni “fëmija im kupton, por nuk flet”, fëmija juaj me të vërtetë kupton, por kuptoni se ndoshta mund ketë më shumë.

Add Your Comment