Mutizmi selektiv është një dështim i vazhdueshëm për të folur në situata specifike sociale (p.sh. në parashkollor ose shkollë), pavarësisht se flet rrjedhshëm në situata të njohura.
Kur fëmijët nuk janë në gjendje të flasin rreth njerëzve të caktuar ose në mjedise të caktuara, ata mund të kenë një çrregullim ankthi të quajtur mutizëm selektiv (SM).
Është e zakonshme që fëmijët me SM të jenë shumë llafazan në shtëpi me familjen, por të heshtur në shkollë.
Prindërit zakonisht fillojnë të vërejnë shenja të SM kur një fëmijë është tre ose katër vjeç.
Çrregullimi mund të mos diagnostikohet derisa ajo të jetë në moshën shkollore, kur problemet e saj me të folurit bëhen më të dukshme.
Një fëmijë me SM mund të shkojë një vit ose më shumë në një klasë pa folur një herë me mësuesit, këshilltarët ose bashkëmoshatarët e tij.
Në mënyrë tipike, fëmijët me SM janë të sjellshëm dhe të sjellshëm në mjediset e klasës, kështu që heshtja e tyre mund të keqinterpretohet si drojë dhe kurrë nuk trajtohet si një pengesë e mundshme për të mësuarit e tyre.
Për më tepër, pediatër mund t’u thonë prindërve se “ndrojtja” do të kalojë dhe do të shkurajojë familjet që të kërkojnë trajtim.
Mutizmi selektiv mund të shkaktojë dëmtime të konsiderueshme në jetën e një fëmije.
Mund të ndërhyjë në performancën e fëmijëve në shkollë, si në aspektin akademik ashtu edhe në atë social.
Dhe kjo mund t’i parandalojë fëmijët nga përfshirja në shumë aktivitete argëtuese që kërkojnë komunikim verbal, duke përfshirë datat e lojës.
• Këshilla për prindërit se si të mbështesin fëmijët me Mutizëm Selektiv
➢ Mos ‘shikoni dhe prisni’ – nëse fëmija juaj ka pasur vështirësi të konsiderueshme në komunikimin në situata të caktuara shoqërore vazhdimisht për një muaj kërkoni mbështetje nga terapia e të folurit dhe gjuhës.
➢ Mos harroni se mos të folurit ndodh si rezultat i një çrregullimi ankthi dhe nuk është një zgjedhje që bën fëmija.
➢ Sigurojeni fëmijën se do të jetë në gjendje të flasë kur të jetë gati dhe se mund të ndërmarrë hapa të vegjël kur të ndihet gati – dhe se kjo do të bëhet më e lehtë!
➢ Mos i shmangni situatat sociale, por merrni parasysh nëse mund ta bëni situatën më të lehtë për fëmijën , duke u bërë të ditur të tjerëve që të mos i bëjnë presion komunikimit fëmijës.
➢ Mundohuni të mos i përcillni fëmijës nga ankthi apo shqetësimi juaj.
➢ Lavdëroni të gjitha përpjekjet që fëmija bën për t’u bashkuar, për shembull duke u ulur me të tjerët, duke buzëqeshur, duke treguar me gisht, duke ndarë lodrat ose duke u bashkuar me lojërat, etj.
➢ Mos u befasoni ose mos e shqetësoni fëmijën duke komunikuar, përkundrazi përgjigjuni me dashamirësi dhe lëvdata si do të bënit për çdo fëmijë tjetër.
➢ Përqendrohuni në argëtimin me fëmijën tuaj!
➢ Përpiquni të siguroni mjedise dhe aktivitete që kanë presion të ulët (ose jo!) për të komunikuar brenda tyre.
➢ Mos flisni me të tjerët për mutizmin selektiv të fëmijës tuaj kur fëmija juaj mund t’ju dëgjojë.