Përdorimi i tepërt dhe i detyruar i rrjeteve sociale mund të jetë në gjendje të ndryshojë aftësinë për të marrë vendime, duke na bërë skllevër të pavendosmërisë së tepërt. Kjo është ajo që ndodh, në një mënyrë tashmë të dokumentuar, me përdorimin e drogës dhe lojërat e fatit. Shkenca nuk ka dhënë ende përgjigje të mjaftueshme për të sqaruar çështjen. Por nëse marrim parasysh përdorimin në rritje dhe gjithnjë e më të përhapur të mediave sociale, hipoteza nuk duhet neglizhuar sot, në dritën e provave të para të mbledhura.

Edhe telefonat inteligjentë dhe PC

Sipas hulumtimit të kryer nga Universiteti Shtetëror i Miçiganit dhe i publikuar në Journal of Behavioral Addictions, në fakt, edhe përdorimi kompulsiv i telefonave inteligjentë dhe PC për t’iu përgjigjur emaileve, për të parë njoftimet në Facebook dhe për të përditësuar afatin kohor të Instagramit mund të na bëjë më pak të aftë dhe të sigurt kur marrim një vendim. Këto janë prova paraprake, megjithatë siç thonë studiuesit, na ftojnë “të konsiderojmë seriozisht pasojat e përdorimit të tepërt të mediave sociale”.

Aftësia e dëmtuar për të marrë vendime

Puna e studiuesve amerikanë filloi me 71 persona, të përfshirë në një sondazh për të matur kohën e kaluar në Facebook dhe pavendosmërinë e tepërt. Një pasazh, ky i fundit, i verifikuar duke iu nënshtruar Detyrës së Kumarit në Iowa, një test i përdorur nga psikologët për të studiuar aftësinë e një personi në kushte të ndryshme. Subjektet e hulumtimit u paraqiten me katër letra: dy “të mira” dhe dy “të këqija” për të vlerësuar më pas zgjedhjet e bëra. Eksperimenti përmban letra që përfshijnë si një fitore ashtu edhe një humbje. Te “e mira” pagesa është e ulët, por humbja është më e vogël. Në të tjerat, përballë fitimeve të mundshme më të konsiderueshme, rrezikon të përballesh me humbje më të dukshme. Duke kryqëzuar të dhënat, në fund u shfaq një korrelacion midis rritjes së kohës së kaluar në rrjetin social dhe bërjes së zgjedhjeve më të këqija.

Deficiti neurologjik

Kjo është dëshmi që neuroshkencëtarët njohës kanë mbledhur prej vitesh mes të varurve nga droga dhe kumarxhinjve patologjikë: mendohet se është pasojë e një deficiti neurologjik në nivelin e korteksit paraballor, i cili rezulton në pamundësinë për të kujtuar emocionet e lidhura me ngjarjet e së shkuarës e për rrjedhojë edhe humbjet në para, si në këtë rast, duke na shtyrë të bëjmë gjithmonë të njëjtat gabime nga pavendosmëria e tepërt.

Nëse nuk mund të bëni pa të

Në dritën e përdorimit në rritje të mediave sociale, mesazhi është një mesazh i kujdesshëm. “Nuk ka dyshim që mediat sociale mund të sjellin përfitime në jetën tonë, por ne nuk duhet të anashkalojmë anën e fshehur që mund të gjendet kur nuk jemi në gjendje të distancohemi prej saj” – thotë Dar Meshi, neuroshkencëtar kognitiv në Universitetin Shtetëror të Miçiganit dhe nënshkruesi i parë i botimit. “Duhet të hulumtohet tërësisht ky aspekt, vijon Dar Meshi, për të kuptuar nëse edhe kjo nga rrjetet sociale mund të konsiderohet një varësi”.

Pasojat e mundshme, sidomos për më të rinjtë, variojnë nga ndryshimi i ciklit gjumë-zgjim e deri te modifikimi i disa tipareve të karakterit. Ky është rasti i atyre atyre që mbyllen në shtëpi dhe që në rastet më të rënda përfundojnë duke u izoluar plotësisht nga të gjithë.