Dygjuhësia është gjendja e të folurit të dy ose më shumë gjuhëve nga një folës ose një grup folësish, është një fenomen sociolinguistik që rezulton nga sjelljet shoqërore që ndikuan në mënyrën e të folurit të një personi..
Shkaqet e kësaj sjelljeje gjuhësore janë të shumta, por ato mund të ndahen në katër pjesë kryesore;
- Zgjedhja
Zgjedhja për t’u bërë dygjuhësh mund të ketë rezultate personale si interesi për një gjuhë. Për shkak se të gjitha zgjedhjet janë të motivuara, përparësia e kësaj zgjedhje mund të çojë në zhvillimin e aftësive më të mira njohëse, studimet kanë treguar se fëmijët që janë dygjuhësh janë përgjithësisht arritës më të mirë në shkollë .
. Të qenit dygjuhësh gjithashtu vonon dëmtimin njohës si Alzheimer dhe Afazia. Disavantazhi i dygjuhësisë megjithatë është të qenit dygjuhësh i pranueshëm, d.m.th. të kuptosh dy gjuhë, por të jesh në gjendje të flasësh vetëm një. Më shumë për këtë si avantazh është gjetja e më shumë shanseve kur kërkoni një punë, por shumë profesione dominohen nga një gjuhë, e cila krijon një lloj paragjykimi, si një disavantazh.
- Gjeografia
Zgjedhja është një arsye relativisht e pazakontë për t’u bërë dygjuhësh. Sidoqoftë, Gjeografia luan një rol më të madh, mund të duket si një mënyrë e detyruar për të qenë bilingual deri diku. Përparësia e kësaj është shumëllojshmëria kulturore për secilën gjuhë që përmban një kulturë, por në disa rajone kjo larmi stigmatizohet, për shembull në rajonin Kabyle në Algjeri ku ndryshimi i gjuhës është i mjaftueshëm për problemet kombëtare, debatet e nxehta dhe më së shpeshti mosmarrëveshjet.
- Migrimi
Padyshim, kur njerëzit lëvizin në një vend tjetër, ata do të duhet të mësojnë të flasin gjuhën dominante të atij vendi nëse duan të jenë funksionalë në atë shoqëri. Migrimi përbën një pjesë shumë të madhe të dygjuhëve, në fakt, megjithëse shumë prej tyre nuk bëhen të rrjedhshëm aq sa janë thjesht të aftë në gjuhën e tyre të adoptuar dhe ende përdorin gjuhën e tyre amtare në shtëpi, kjo mund të shkaktojë paragjykim kulturor si disavantazh. Jo gjithmonë mësimi i një gjuhe të dytë është i mirëpritur, grupi i pakicave këtu që janë dygjuhësh në një komunitet fjalësh njëgjuhësh shpesh shihen si të ndryshëm (ndonjëherë edhe si një kërcënim), pasojë e paragjykimit.
- Arsyet Fetare
Disa fe e konsiderojnë gjuhën e tyre të shenjtë “Gjuha e Zotit”, dhe madje edhe kur ato praktikohen në zona të reja ose kur gjuha origjinale ka rënë në përdorim, ata që kërkojnë të ndjekin studime fetare ose praktikojnë që feja duhet të mësojë ende gjuhën e shenjtë, kjo mund të rezultojë në paragjykim fetar si disavantazh, disa fe mund të mirëpresin dygjuhësinë për përhapjen e fesë së tyre, fetë e tjera jo.
Për të përfunduar, dygjuhësia është normë në ditët e sotme, dhe ky fakt mund të ndryshojë një ditë, por nga ana tjetër, për sa i përket avantazheve dhe disavantazheve, mund të konkludohet se anët negative të dygjuhësisë individuale mezi merren parasysh kur krahasohen me gamën e madhe të efekteve pozitive.
