Për shumë prindër, gatishmëria emocionale e një fëmije për të mësuar të shkojë në tualet është më e vështira për t’u njohur. Çështjet emocionale që mund të ndikojnë thellësisht në trajnimin e tualetit përfshijnë dëshirën për pavarësi dhe zotërim të vetvetes, nevojën e fëmijës për të kontrolluar disa aspekte të mjedisit të tij, testimin e kufijve dhe rregullave, dëshirën e tij për të fituar miratimin e prindërve, frikën që lidhet me përdorimin e tualetit dhe dëshirën për të imituar ose për t’u përshtatur me sjelljen e fëmijëve të tjerë.
Mënyra më e mirë për të përcaktuar gjendjen emocionale në të cilën ndodhet fëmija juaj dhe sa e favorshme është kjo për stërvitjen e tualetit, është të vëzhgoni sjelljen e tij të përgjithshme dhe përgjigjet e tij ndaj çdo sugjerimi për përdorimin e uturakut. Nëse qartazi i pëlqen të ulet në uturak ose të flasë për përdorimin e uturakut, nxitja e tij drejt zotërimit të vetes ndoshta do ta mbështesë stërvitjen e tij. Nëse ai i reziston idesë ose qan kur përmendni uturakun, ai mund të jetë duke përjetuar konflikt dhe do t’ju duhet të prisni për një kohë më të përshtatshme.
Zotërimi i vetes
Dëshira për të zotëruar trupin dhe mjedisin e vet është një dëshirë e fuqishme e përbashkët për të gjithë fëmijët e vegjël dhe ata në parashkollor. Fillimi i fjalive “Unë mund ta bëj!” do t’ju bëjë të ditur se dëshira e fëmijës suaj një ose dy vjeçar drejt pavarësisë është në lëvizje të plotë. Nga njëra anë, kjo lloj ambicieje mund të frymëzojë përparim të madh në trajnimin e tualetit pasi fëmija juaj përpiqet të sillet si një fëmijë i madh në çdo mënyrë të mundshme. Megjithatë, periodikisht, nevoja e tij për të kontrolluar trupin dhe mjedisin mund të shfaqet në mënyra jo shumë të dëshirueshme. Fëmija juaj njëvjeçar mund të insistojë të ikë dhe të fshihet sa herë që ndjen nevojën për të bërë jashtëqitje – në një përpjekje për t’ju parandaluar të shkelni krenarinë e tij të brishtë fizike duke e marrë dhe duke e vendosur në uturak. Ai madje mund të ngrihet nga uturaku dhe të ketë një urinojë në dyshemenë e dhomës së ndenjes për kënaqësinë e plotë të marrjes së vendimit se ku të urinojë. Në moshën dy vjeçare, ai mund të bërtasë “Jo!” sa herë që e pyesni nëse duhet të shkojë, ose vonohet derisa të jetë tepër vonë dhe të urinojë në një vend të papërshtatshëm. Sa më shumë vëmendje t’i kushtoni eksperimenteve të tilla – të gjitha përpjekjet normale për të testuar rregullat dhe kufijtë tuaj – aq më shumë ai do t’i përsërisë ato.
Përgjigja më e mirë është të pastroni rrëmujën, t’i mbani komentet tuaja minimale, të minimizoni incidentin dhe të prisni për një fazë të mëvonshme, më të pjekur të pavarësisë për ta frymëzuar atë ta fitojë këtë lloj pavarësie.
Rezistenca
Dëshira për të kontrolluar funksionet e tij fizike dhe mjedisin e tij mund të rritet gjatë periudhave të ndryshimeve në jetën e fëmijës. Një fëmijë që ndihet i çorientuar nga shqetësimet e fundit (të tilla si një zhvendosje në një shtëpi të re, një divorc ose ardhja e një fëmije të ri në shtëpi) mund të kërkojë të rifitojë ekuilibrin emocional duke ushtruar kontroll më të fortë mbi ato aspekte të jetës që janë në gjendje të arrijnë. Stresi i brendshëm, si frika që vjen nga një imagjinatë që zhvillohet me shpejtësi, mund të çojë gjithashtu në sjellje rezistente që e bën të vështirë stërvitjen në tualet. Fëmijët më të vegjël dhe ata në parashkollorë, të cilët janë fiziologjikisht në gjendje të vonojnë lëvizjet e fshikëzës ose zorrëve më gjatë sipas dëshirës, mund të ndalojnë qëllimisht jashtëqitjen dhe të kenë kapsllëk serioz, si përgjigje ndaj stresit emocional, presionit të prindërve, apo edhe hezitimit për të hequr dorë nga ajo që përjetojnë si pjesë e trupave të tyre. Përsëri, kur përballeni me një rezistencë të tillë, është më mirë të flisni me fëmijën tuaj për atë që e shqetëson, të bëni çmos për të zbutur frikën e tij dhe më pas të tërhiqeni për pak kohë. Me ndihmën tuaj, fëmija juaj së shpejti do të kalojë nga kjo fazë emocionale dhe ju mund të rizgjidhni çështjet e trajnimit të tualetit kur ai të jetë më i përgatitur për ta bërë këtë.
Dëshira për miratim
Dy nga mjetet më të mëdha nga të cilat prindërit mund të përfitojnë gjatë stërvitjes në tualet janë dëshira e fëmijës së tyre për miratim dhe nxitja e tij për të imituar sjelljen e të tjerëve. Eksperimentet e fëmijës për të fituar miratimin tuaj ndoshta kanë filluar para ditëlindjes së tij të parë. I nxitur nga zhvillimi kognitiv për të eksploruar marrëdhëniet shkak-pasojë (“Unë kafshova hundën e mamit dhe çfarë ndodh?”), ai shpejt fillon të mbledhë një bazë të dhënash se cilat lloje veprimesh fitojnë përgjigje pozitive nga ju dhe cilat jo. Sa më shumë buzëqeshje dhe fjalë lavdërimi prindërore të përjetojë, aq më shumë fëmija do të vazhdojë të bëjë përpjekje për t’ju kënaqur. Lavdërimi i fëmijës suaj për çdo hap të vogël drejt zotërimit të aftësive për të shkuar në banjë do të hapë rrugën për trajnim më të shpejtë dhe pozitiv.
Ndërgjegjësimi social
Vetëdija shoqërore – vëzhgimi dhe dëshira për të qenë si të tjerët – zgjerohet gradualisht gjatë viteve duke shtuar edhe një motivues tjetër që fëmija juaj të bëhet plotësisht i trajnuar në tualet. Rreth moshës tetëmbëdhjetë muajshe, fëmija ka të ngjarë të magjepset nga sjellja e fëmijëve të tjerë të moshës së tij ose pak më të rritur dhe dëshira e tij për t’i imituar ata mund ta shtyjë të përdorë tualetin shumë më herët sesa do ta ndodhte në situata të tjera. (Kjo është arsyeja pse fëmijët me vëllezër e motra më të mëdhenj shpesh stërviten në tualet më herët se fëmijët e vetëm.) Në moshën dy e gjysmë ose tre vjeç, fëmija do të interesohet për konceptin e gjinisë dhe do të fokusohet në imitimin e sjelljes së prindit të të njëjtit seks. Kjo është një kohë e mirë që prindërit të fillojnë të ftojnë fëmijën e tyre të të njëjtit seks që t’i vëzhgojë duke përdorur banjën.