Karakteristika sjellore, shkollore dhe gjuhësore të disleksisë. Nga Lorela Garuli

Disleksia përmban shumë karakteristika, të cilat nuk shfaqen të gjitha në një kohë të njëjtë. Duke qenë se shumica e tyre lidhen me kontekstin shkollor, karakteristikat kryesore të disleksisë do të manifestohen me kohën në mënyra të ndryshme. Megjithatë, performanca e ulët në aftësitë dhe shprehitë kognitive që në moshën parashkollore, të cilat lidhen me kujtesën verbale afatshkurtër, zhvillimin dhe…

Learn More

Si të punojmë me fëmijët me Çrregullime të Spektrit të Autizmit në shkolla? 7 orientime për mësuesit

Nga Mariglena Muci, pedagogji e specializuar  Çrregullimi i Spektrit të Autizmit mund të paraqesë shumë sfida në jetën e përditshme të një fëmije dhe sindomos në mënyrën sesi ata angazhohen në shkolla. Nuk ka statistika të plota lidhur me frekuentimin e shkollës së fëmijëve me ÇSA, por një numër i madh prej tyre kanë filluar të ndjekin shkollat fillore të…

Learn More

Barbie vjen me një sirenë mashkull, personazhi i ri që sfidon stereotipat

Barbie thyen stereotipin e krijesës klasike femërore të deteve dhe paraqet Ken Triton, versionin mashkullor të kukullës detare. Ajo ka flokë të gjatë ngjyrë kafe, një bisht me luspa rozë të ylbertë, një fin të ylbertë dhe një parzmore të artë në formë guaske. Gjithçka është kujdesur në detajet më të vogla dhe sirena e re Ken tashmë është bërë…

Learn More

Çfarë e shkakton disleksinë? Nga Lorela Garuli

Është e vështirë të specifikohet një shkak i vetëm në rastet e disleksisë, pasi në përgjithësi shfaqja e disleksisë tek fëmijët vjen si rrjedhojë e kombinimit të dy faktorëve kryesorë: o   Faktori neurologjik o   Faktori kognitiv Sipas faktorit neurologjik ekziston një lidhje mes gabimeve që shfaqin fëmijët disleksikë në të shkruar e në të lexuar, me dominimin e njërës hemisferë…

Learn More

7 fjali që manipuluesit emocionalë (gaslighter) përdorin për të kontrolluar

Teknikat e një manipuluesi synojnë t’i bëjnë të tjerët të dyshojnë në realitetin e tyre, duke dhënë përshtypjen se ai ka gjithmonë të drejtë edhe nëse nuk ëshë vërtet kështu. Taktikat e gaslighterit synojnë ta bëjnë viktimën të vërë në dyshim realitetin e tij, duke e bërë atë të duket si një hero. Këto fraza janë një pjesë thelbësore e…

Learn More

Si të dallojme fëmijët me Çrregullime të Përpunimit të Gjuhës? Nga Igresa Duka, logopede

Si të dallojme fëmijët me Çrregullime të Përpunimit të Gjuhës (LPD) LPD është një paaftësi e të mësuarit që ndikon në përpunimin e gjuhës në tru. Çrregullimi mund të ndikojë në gjuhën e kuptuar (receptive ) dhe/ose gjuhën e folur ( ekspresive ). Çrregullimi mund të ndikojë në formën, përmbajtjen dhe/ose funksionin e gjuhës. • Llojet e çrregullimit të përpunimit…

Learn More

Disortografia, kur gabimet në të shkruar flasin për një çrregullim? Simptoma dhe shkaqe. Nga Lorela Garuli

Çrregullimet e të shkruarit nuk prekin aspektin fonetik të gjuhës, sepse veçoria kryesore e këtij grupi çrregullimesh ka të bëjë vetëm me dëmtime të aftësive të të shkruarit, me drejtshkrimin, ortografinë, rregullat gramatikore, hartimin e fjalive dhe teksteve, qartësinë, transparencën dhe të pasurit e një shkrimi të kuptueshëm. Disortografia jo rrallëherë bashkëshoqëron disleksinë dhe i bashkëngjitet diagnozës së saj duke…

Learn More

Vizatimi në shkollë si mjet psikologjik; çfarë duhet të dimë? Nga Lorela Garuli

Vizatimi mund të konsiderohet si mënyrë e shprehjes së ekzistencës, sepse është një formë të shkruari, të psikologjisë së brendshme së fëmijës, të historive të tij, imazhe që mbeten në fletë. Kur fëmija vizaton dhe pikturon, po tregon për veten dhe mjedisin e tij. Në vizatim fëmija reflekton ndjenjat e veta, zhvillimin intelektual, krijimtarinë, ndjeshmërinë, shqisat, pjekurinë socio-afektive. Përveç se…

Learn More

Vizatimi në kontekstin ligjor; si të kuptojmë elemente të abuzimeve. Nga Lorela Garuli

Natyra e koklavitur njerëzore e vendos psikologjinë përpara detyrave përherë e më të vështira, kur është fjala për të kuptuar mekanizmat e funksionimit të saj, sidomos brenda mjediseve ligjore. Motivet që shtyjnë dikë të kryejë një krim, të abuzojë me një fëmijë, rastet delikate të marrjes së vendimit mbi vendosjen e kujdestarisë kur prindërit po divorcohen e shumë të tjera,…

Learn More

Çrregullimi afektiv sezonal, si ta dallojmë? Nga Eduart Tafa, psikolog

Çrregullimi afektiv sezonal (SAD) është depresioni që shkaktohet nga ndryshimi i stinëve, zakonisht kur fillon vjeshta. Disa njerëz mund të marrin një version të butë të SAD të njohur si “bluza e dimrit”. Eshtë normale të ndiheni pak me humor te rene gjatë muajve të ftohtë. Por SAD e plotë shkon përtej kësaj është një formë depresioni. Njerëzit me SAD…

Learn More